Nguy hiểm của việc bổ sung thừa lượng kẽm và canxi đối với trẻ em

Canxi và kẽm đều là hai loại khoáng chất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn chưa đặc biệt chú trọng đến việc cung cấp chính xác lượng canxi và kẽm cho bé. Vì vậy, việc bổ sung hai loại khoáng chất này với liều lượng thích hợp là quan trọng để đạt hiệu quả tối đa. Dưới đây là vai trò và liều lượng bổ sung canxi và kẽm cho trẻ em:

1. Vai trò của canxi và kẽm đối với trẻ nhỏ:

Canxi là một trong những khoáng chất cần thiết và đóng vai trò quan trọng trong cơ thể con người. Khoảng 1,5 – 2% trọng lượng cơ thể được chiếm bởi canxi, trong đó khoảng 99% tập trung trong xương, răng, móng và chỉ có khoảng 1% tồn tại trong huyết thanh.

Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và duy trì sức khỏe của xương, răng. Ngoài ra, nó còn hỗ trợ hoạt động cơ bắp, truyền tín hiệu trong hệ thống thần kinh, lưu thông máu và tham gia vào việc điều chỉnh một số hormone. Do đó, việc bổ sung canxi cho trẻ là vô cùng quan trọng để hỗ trợ sự phát triển toàn diện.

Kẽm là một loại khoáng chất vi lượng quan trọng, liên quan đến nhiều hoạt động trao đổi chất trong tế bào cơ thể. Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt enzyme (khoảng 100 loại enzyme) và hỗ trợ chức năng miễn dịch, quá trình lành vết thương, tổng hợp protein, tạo tế bào, tổng hợp ADN. Việc thiếu kẽm có thể ảnh hưởng xấu đến hệ thống miễn dịch và gây chậm phát triển chiều cao cho trẻ.

2. Liều lượng bổ sung canxi và kẽm chuẩn cho trẻ em:

Cung cấp canxi và kẽm cho bé phụ thuộc vào độ tuổi và giai đoạn phát triển. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Viện Dinh dưỡng Việt Nam, lượng canxi và kẽm cần thiết cho trẻ em theo độ tuổi như sau:

Trẻ em dưới 6 tháng tuổi: Canxi cần 300mg/ngày, kẽm cần 2,8mg/ngày;

Trẻ em từ 6 – 11 tháng tuổi: Canxi cần 400mg/ngày, kẽm cần 4,1mg/ngày;

Trẻ em từ 1 – 3 tuổi: Canxi cần 500mg/ngày, kẽm cần 4,1 – 4,8mg/ngày;

Trẻ em từ 4 – 6 tuổi: Canxi cần 600mg/ngày, kẽm cần 4,8 – 5,6mg/ngày;

Trẻ em từ 7 – 9 tuổi: Canxi cần 700mg/ngày, kẽm cần 5,6 – 6,0mg/ngày.

Theo các chuyên gia, việc bổ sung canxi và kẽm từ thực phẩm nên thấp hơn so với lượng khuyến nghị hàng ngày. Đồng thời, các chỉ số trên có thể thay đổi theo tình trạng sinh lý và giá trị sinh học của khẩu phần ăn, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi khi gặp vấn đề tiêu hóa. Trong trường hợp này, việc bổ sung kẽm là cần thiết và cần được theo dõi bởi bác sĩ điều trị, với liều lượng 10mg/ngày đối với trẻ dưới 6 tháng và 20mg/ngày đối với trẻ từ 6 – 60 tháng tuổi, trong vòng 14 ngày.

3. Nguy hiểm của việc thừa lượng canxi và kẽm đối với trẻ em

Bất kỳ chất dinh dưỡng nào được bổ sung quá mức cũng có thể gây nguy hiểm cho cơ thể và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ em. Nhiều bậc phụ huynh thường bắt đầu bổ sung kẽm và canxi với liều lượng cao cho trẻ ngay từ khi mới sinh, hoặc bổ sung hai chất này theo quan niệm “càng nhiều càng tốt” mà không nhận ra tác động tiêu cực của việc thừa hưởng chúng đối với trẻ.

Việc bổ sung quá mức kẽm và canxi có thể gây ra các tác động không mong muốn như sau:

Thừa canxi có thể dẫn đến biếng ăn, mệt mỏi, chậm phát triển chiều cao, tăng huyết áp, sỏi thận, nguy cơ vôi hóa thận, giảm khả năng hấp thu các khoáng chất khác như magiê, kẽm, sắt, phospho… Điều này có thể gây suy thận và suy dinh dưỡng cho trẻ.

Thừa kẽm có thể dẫn đến mệt mỏi, biếng ăn, buồn nôn, đau bụng, đau cơ, đau xương, rối loạn tiêu hóa, tăng tần số đi tiểu, sốt cao… Nếu tình trạng thừa kẽm kéo dài, có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như thoái hóa cơ tim, rối loạn lipid máu, kiệt sức, và đau đầu kéo dài…

4. Một số điều cần lưu ý khi bổ sung kẽm và canxi cho trẻ em

Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn cung cấp tốt nhất cho kẽm và canxi. Tuy nhiên, lượng chất dinh dưỡng này trong sữa mẹ sẽ giảm dần theo thời gian. Do đó, người mẹ cần quan tâm đến việc bổ sung chế độ ăn sao cho đầy đủ canxi và kẽm thông qua các loại thực phẩm như lươn, tôm, sò, hàu, các loại hải sản có vỏ, thịt bò, thịt heo, sữa…

Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, việc bổ sung canxi và kẽm có thể được thực hiện thông qua chế độ ăn uống. Ngoài ra, cha mẹ cần bổ sung thêm vitamin D, C cùng với các loại rau xanh để hỗ trợ quá trình hấp thu canxi, kẽm một cách tối ưu. Tuy nhiên, việc bổ sung cần được tư vấn bởi bác sĩ chuyên nghiệp để tránh các tác động phụ xảy ra do việc dùng quá liều.

Không nên bổ sung kẽm và canxi cùng lúc, bởi canxi có thể làm tăng bài tiết kẽm và gây giảm tỷ lệ hấp thu kẽm trong cơ thể.

Kẽm và canxi đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Việc bổ sung hai chất này cần phải dựa vào độ tuổi và tình trạng phát triển của trẻ. Bởi việc bổ sung quá mức không chỉ không mang lại hiệu quả mà còn có thể gây nguy hiểm cho cơ thể của trẻ.