Tiêu chảy mãn tính là gì?
1. Định nghĩa của tiêu chảy mãn tính:
Tiêu chảy mãn tính xảy ra khi có hơn 3 lần đi tiêu phân lỏng mỗi ngày và kéo dài trên 4 tuần. Mặc dù không phổ biến, nhưng tình trạng này gây nên nhiều nguy cơ nguy hiểm và khó chữa trị.
2. Nguyên nhân của tiêu chảy mãn tính
Tiêu chảy mãn tính có nguyên nhân từ nhiều yếu tố, bao gồm ăn uống, dị ứng, nhiễm trùng, và tác dụng phụ của thuốc. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:
- Các vấn đề liên quan đến hấp thu kém: Sụt cân, viêm dạ dày, bệnh Crohn, rối loạn ruột ngắn, tắc mạch, viêm tụy mạn tính, ung thư biểu mô tụy, sự phát triển nhanh của vi khuẩn như rối loạn di động, lỗ rò, túi thừa ruột non…
- Các rối loạn di động do tình trạng toàn thân hoặc sau phẫu thuật bụng, như xơ cứng, đái tháo đường, cường giáp, hội chứng ruột kích thích…
- Bệnh lý mãn tính như nhiễm ký sinh trùng, vi khuẩn, nguyên sinh động vật…
- Tiêu chảy do tác động của thuốc, kháng acid…; tiêu chảy giả tạo…
- Tiêu chảy do chất bài tiết, việc hấp thu muối mật kém, u tuyến có lông nhung…
- Các bệnh viêm như viêm loét ruột kết, bệnh Crohn, viêm ruột kết vi thể, viêm ruột non do chiếu xạ, ung thư lympho, ung thư tuyến…
Cách tiếp cận điều trị cho tiêu chảy mãn tính yêu cầu xử lý 3 vấn đề chính sau:
- Điều trị các triệu chứng: giảm số lần đi tiêu, giảm đau bụng, nôn mửa nếu có.
- Điều trị nguyên nhân gây tiêu chảy: tập trung vào xử lý nguyên nhân cụ thể, bác sĩ sẽ hướng dẫn điều trị phù hợp.
- Phòng ngừa tái phát và xử lý các biến chứng có thể phát sinh.
3. Biện pháp giải quyết nguyên nhân gây tiêu chảy mãn tính
- Hạn chế sử dụng rượu, bia, và các chất kích thích.
- Tránh dùng đường sữa và các chất tạo ngọt nhân tạo.
- Nếu tiêu chảy có liên quan đến dị ứng gluten hoặc lactose, tránh các sản phẩm chứa chúng.
- Kiểm tra và điều chỉnh liều lượng thuốc nếu tiêu chảy do tác dụng phụ của thuốc.
- Điều trị các bệnh lý nền gây tiêu chảy lâu dài như cường giáp, đái tháo đường.
Người mắc tiêu chảy mãn tính cần bù nước và điện giải đúng cách. Đối với trẻ em, việc bù nước phải tuân thủ liều lượng nhất định: 50ml sau mỗi lần đi ngoài cho trẻ dưới 2 tuổi, 100-200ml đối với trẻ từ 2-10 tuổi, và uống theo nhu cầu đối với trẻ lớn. Trong trường hợp nặng, cần điều trị tại bệnh viện và bác sĩ có thể sử dụng đường truyền để bù nước.
Điều quan trọng cần chú ý khi điều trị tiêu chảy mãn tính gồm chế độ ăn uống dễ tiêu, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, và không tự ý sử dụng kháng sinh. Một số biện pháp dân gian có thể giúp tiêu chảy, nhưng việc điều trị tốt nhất là đến bệnh viện để được kiểm tra và nhận lời khuyên chính xác từ bác sĩ.
