Viêm xoang gây đau đầu: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
Đau đầu do viêm xoang là một hiện tượng phổ biến thường xuất hiện ở hầu hết những người mắc viêm xoang. Vậy nguyên nhân và cách nhận biết dấu hiệu của nó ra sao?
Đau đầu do viêm xoang là gì?
Viêm xoang gây đau đầu khi các ống xoang bị tắc nghẽn, gây ra sự tích tụ chất nhầy trong các khoang xoang mũi. Sự viêm nhiễm phản ứng này khiến dịch nhầy bị sản xuất nhiều hơn và không thể thoát ra ngoài, dẫn đến áp lực tăng lên trong các khoang xoang, gây cảm giác đau đầu.
Triệu chứng nhận biết viêm xoang gây đau đầu
Các triệu chứng của đau đầu do viêm xoang tương tự như những triệu chứng của viêm xoang thông thường, như chảy dịch từ mũi, tắc nghẽn mũi, hoặc một số triệu chứng khác. Đau đầu do viêm xoang thường làm cảm giác đau nặng, áp lực ở vùng trán, má, thái dương hoặc vùng sau đầu.
Nếu viêm xoang ở phần trước (xoang hàm, xoang trán, sàng trước) thì có thể gây đau đầu ở vùng trên, còn nếu ở phần sau (xoang bướm, sàng sau) thì có thể gây đau ở phía sau đầu, đỉnh đầu…, và thường kéo dài trong nhiều giờ. Đau đầu do viêm xoang cũng có thể liên quan đến đau họng, sốt, hoặc mệt mỏi, tạo ra cảm giác giống như bị cảm lạnh.
Sự khác biệt giữa đau đầu do viêm xoang và chứng đau nửa đầu là gì?
Việc phân biệt giữa đau đầu do viêm xoang và chứng đau nửa đầu là rất quan trọng, đặc biệt là chứng đau nửa đầu. Khác với viêm xoang gây đau đầu thường kéo dài và kèm theo các triệu chứng ở vùng mũi họng, chứng đau nửa đầu thường đau ở một bên đầu, đau theo cơn và thường đi kèm với buồn nôn hoặc nôn mửa. Nó có thể trở nên trầm trọng hơn khi phải chịu đựng tiếng ồn hoặc ánh sáng mạnh.
Nguyên nhân và chẩn đoán viêm xoang gây đau đầu
Viêm xoang thường là kết quả của nhiễm khuẩn, đôi khi do virus hoặc nấm, tuy nhiên ít phổ biến hơn. Người có hệ miễn dịch suy yếu thường dễ bị viêm xoang do khuẩn hoặc nấm. Đối với người mẫn cảm, viêm mũi xoang do dị ứng cũng thường xảy ra, thường do các tác nhân gây dị ứng như thời tiết, khói bụi, hoặc thuốc lá.
Một số biến thể cấu trúc vùng mũi có thể tăng nguy cơ viêm xoang khi làm tắc nghẽn đường dẫn của xoang, như vẹo vách ngăn mũi, cuốn mũi quá phát, hoặc polyp nằm trong khe mũi…
Chẩn đoán viêm xoang gây đau đầu thường thông qua:
- Khám lâm sàng: Đánh giá các triệu chứng liên quan đến viêm mũi xoang như tắc nghẽn mũi (một hoặc hai bên), chảy dịch từ mũi (dịch trong hay nhầy, thay đổi màu sắc), sốt, ho, hoặc vướng đàm sau họng, cũng như thời gian kéo dài của triệu chứng đó. Đối với đau đầu, cần khai thác cẩn thận để phân biệt đau đầu do viêm xoang và các nguyên nhân khác, đặc biệt là các rối loạn thần kinh hoặc chứng đau nửa đầu.
- Nội soi mũi: Việc sử dụng nội soi giúp bác sĩ kiểm tra có dịch trong mũi không và xác định tính chất của dịch (dịch trong, nhầy hay đục) để định hướng chẩn đoán. Đồng thời, cũng giúp phát hiện các biến thể cấu trúc vùng mũi xoang như polyp mũi, vẹo vách ngăn mũi, cuốn mũi hoặc các vấn đề khác.
- Chụp CT xoang: Công cụ này thường được sử dụng khi các triệu chứng kéo dài hơn 12 tuần gợi ý viêm xoang mạn tính, hoặc khi không có sự cải thiện với các phương pháp điều trị nội khoa cơ bản cho viêm xoang cấp tính (dưới 12 tuần).
CT xoang giúp xác định có viêm xoang hay không, xoang nào bị viêm, và mức độ nhiễm trùng. Đồng thời, cũng khảo sát các cấu trúc khác trong vùng mũi xoang như vách ngăn mũi, cuốn mũi, các khe mũi, hoặc mối quan hệ của chúng với các cơ quan lân cận như ổ mắt hay sọ não…
Điều trị và phòng ngừa viêm xoang gây đau đầu
Để xử lý nhức đầu do viêm xoang, phương pháp điều trị thường bao gồm việc sử dụng thuốc nội khoa cùng với các phương pháp hỗ trợ tại chỗ. Phẫu thuật được xem xét khi không có sự cải thiện từ điều trị bằng thuốc hoặc khi viêm xoang gây ra những biến chứng nghiêm trọng.
Điều trị nội khoa
1.1 Kháng sinh
Được coi là phương pháp chủ yếu để điều trị nhiễm trùng xoang do vi khuẩn. Sử dụng kháng sinh chỉ nên được xem xét nếu các triệu chứng kéo dài từ 7-10 ngày, bao gồm cả việc có chảy mũi đổi màu.
1.2 Thuốc kháng viêm
Sử dụng kháng viêm uống, đặc biệt là corticosteroid trong thời gian ngắn có thể hỗ trợ điều trị viêm mũi xoang.
1.3 Thuốc kháng histamin
Có hiệu quả đặc biệt trong trường hợp viêm mũi xoang do dị ứng.
1.4 Corticosteroid xịt mũi tại chỗ
Giảm viêm và phù nề niêm mạc vùng mũi xoang, có tác dụng làm nhỏ và ngăn ngừa sự tái phát của polyp mũi.
1.5 Rửa mũi bằng nước muối
Giúp làm sạch dịch tiết từ đường mũi, thông thoáng khe mũi và hỗ trợ điều trị.
Phẫu thuật điều trị viêm xoang gây đau đầu
- Nếu điều trị bằng thuốc không hiệu quả hoặc nghi ngờ viêm xoang do nấm, phẫu thuật có thể được xem xét. Phẫu thuật giúp loại bỏ tắc nghẽn, làm sạch nhiễm trùng trong xoang và loại bỏ các nguyên nhân gây bệnh như nấm. Đồng thời, phẫu thuật cũng giúp điều chỉnh cấu trúc vùng mũi xoang bất thường như loại bỏ polyp mũi, chỉnh hình vách ngăn mũi, và các vấn đề khác.
- Phòng ngừa viêm xoang gây đau đầu bao gồm tránh tiếp xúc với khói, bụi, lạnh, thuốc lá, hoặc các tác nhân gây dị ứng. Đồng thời, duy trì vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, giữ vệ sinh vùng mũi họng bằng cách rửa mũi bằng nước muối sinh lý để loại bỏ các tác nhân gây bệnh.
- Nguy hiểm của viêm xoang gây đau đầu không lớn, nhưng khi kéo dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Viêm xoang kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tổ chức hốc mắt, viêm màng não… Do đó, việc thăm khám y tế khi triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần và không có sự cải thiện là quan trọng.
